Dưới đây là chùm thơ 36 kế trong binh pháp Tôn Tử được tác giả Đinh Kim Chung chuyển thể sang thơ Đường rất đặc sắc, xin mời các bạn cùng tham khảo.
Kế thứ 1
MAN THIÊN QUÁ HẢI
(Giấu trời qua biển)
Man thiên quá hải kế ra sao?
Bóng tối mà thu được ánh hào
Mạnh Đức(1) đa nghi tên bắn bỏ
Hầu Gia(2) lắm kế cỏ thu vào
Đôi khi mất mạng vì dao nhỏ
Lắm lúc bình an hứng đại đao
Dịch lý thâm sâu còn áp dụng
Vô vàn lĩnh vực rất dồi dào.
Chú thích:
(1): Tào Tháo.
(2): Gia Cát Lượng.
Kế thứ 2
VÂY NGỤY CỨU TRIỆU
Bao vây Ngụy cứu Triệu là đây
Chiến quốc Xuân Thu đã tỏ bày
Phía Ngụy Bàng Quyên dùng kế dở
Bên Tề Tôn Tẫn lập mưu hay
Thân chinh đại tướng xua quân tiến
Tổ quốc lâm nguy phải giải vây
Tôn Tẫn thuở xưa tài đảm lược
Cổ nhân huyền thoại khắc nơi này.
Kế thứ 3
TÁ ĐAO SÁT NHÂN
(Mượn đao giết người)
Mượn đao kẻ khác giết quân thù
Tam quốc tranh giành đã tạc thu
Tào Tháo gian hùng giăng kế quỷ
Nễ Hành bướng bỉnh chết vì ngu
Trò diễn thông thường Mèo thương Chuột
Xiếc đời vẫn vậy Cú khóc Cu
Hậu thế đời sau in đáy ruột
Mượn đao kẻ khác giết quân thù
Kế thứ 4
DĨ DẬT ĐÃI LAO
(Lấy nhàn đối mệt)
Dĩ dật đãi lao kế đã bày
Thanh nhàn đối mệt sách trao tay
Này Ngô Xích Bích mưu công hỏa (1)
Nọ Ngụy Kỳ Sơn kế chẳng tày (2)
Lúc nấp vùi sâu bao lớp đất
Khi ra vút tận chín tầng mây
Muôn đời vạn kiếp khi hành động
Khắc cốt ghi tâm sách lược này
Chú thích:
(1), (2): Tư Mã Ý ngăn Gia Cát Lượng ở Kỳ Sơn, Chu Du phóng hỏa tại Xích Bích.
Kế thứ 5
SẤN HỎA ĐẢ KIẾP
(Lợi dụng cháy nhà mà đánh cướp)
Ăn tàn đóm cháy kế thâm sâu
Lửa cháy sang hôi của kẻ giàu
Bởi lúc bên Tào lui Xích Bích
Là khi phía Bị tiến Kinh Châu
Nhà tan cửa nát bao người khóc
Nước chảy bèo trôi khối kẻ sầu
Thế thái nhân tình đau đớn vậy
Ăn tàn đóm cháy kế thâm sâu
Kế thứ 6
DƯƠNG ĐÔNG KÍCH TÂY
(Dương oai phía Đông, công kích phía Tây)
Thế trận tầng tầng lớp lớp chia
Đinh tai rối mắt thấu chưa kìa
Bên này diễu võ hư hư đấy
Phía nọ dương oai thực thực kia
Chốn thực Quan Công đao đợi vẫy
Nơi hư Cát Lượng quạt lông chìa
Hoa Dung lối hẻm bao mờ ảo
Thế trận tầng tầng lớp lớp chia
Kế thứ 7
VÔ TRUNG SINH HỮU
(Không có mà làm thành có)
Từ không hóa có, có mà không
Xuất lộ anh hào hãy thử trông
Chế Tấn Phù Kiên công hóa thủ
Kìm Tần Họ Tạ thủ thành công
Phong thanh hạc lệ nhiều như ít
Thảo mộc giai binh ít lại đông
Mượn tổ sinh nhờ cho nở trứng
Xanh lam đỏ trắng lại ra hồng
Kế thứ 8
ÁM ĐỘ TRẦN THƯƠNG
Ám độ Trần Thương kế diệu huyền
Tranh hùng Hán Sở nỗi truân chuyên
Trung Nguyên Hạng Vũ không cho tiến
Đất Thục Lưu Bang bị chặn tiền
Mệnh số an bày đường sạn đạo
Mưu ma chước quỷ lối vòng bên
Trung Nguyên mở lối cho quân Hán
Ám độ Trần Thương kế diệu huyền.
Kế thứ 9
CÁCH NGẠN QUAN HỎA
(Đứng cách bờ để xem lửa cháy)
Muôn đời tự diễn biến là đây
Điển cố ngày xưa đã tỏ bày
Tọa trước bên Tào không lột xác
Ngồi sau phía Thiệu tự phanh thây
Bên trong kẻ địch sinh tranh đấu
Nội bộ quân thù rối loạn ngay
Đã thấu lòng người đâu tốn sức
Muôn đời tự diễn biến là đây.
Kế thứ 10
TIỂU LÝ TÀNG ĐAO
(Cười nụ giấu dao)
Mưu mô lập kín tựa như không
Tiểu lý tàng đao thật lạnh lùng
Khối kẻ lìa hồn triều Lý Phủ (1)
Bao người nát xác trướng Huyền Tông (2)
Tâm xà khẩu Phật không nhờ vả
Bụng ác mồm cười khó cậy trông
Kẻ ác người hiền ai thấu được
Khi trong lúc đục cõi phiêu bồng
Kế thứ 11
LÝ ĐẠI ĐÀO CƯƠNG
(Lý chết thay đào)
Lý đại đào cương đã tỏ rằng
Vì đào chết mận đỡ nhau chăng!
Bên Tàu Họ Tháo sinh hai tóc(1)
Phía Việt Lê Lai chết một vầng(2)
Trước ngõ cha đi thì chú đến
Sau nhà chị ngã ắt em nâng
Bầu tròn bí ống chung giàn ấy
Thiện ác phân chia thấy nhẹ bâng.
(1): Tào Tháo chém tóc để thay cho chém đầu.
(2): Lê Lai chết thay cho Lê Lợi.
Kế thứ 12
THUẬN THỦ KHIÊN DƯƠNG
(Tiện tay dắt dê)
Thuận thủ khiên dương kế thực hay
Ngàn năm mới có một cơ may
Lưu Chương bạc nhược mưu chưa có
Cát Lượng anh minh kế đã bày
Lắm lúc ngàn đời không chiếm nổi
Nhiều khi một khắc đã vào tay
Thế thời thời thế là như vậy
Bịt mắt đi đêm chết có ngày.
Kế thứ 13
ĐẢ THẢO KINH XÀ
(Đánh cỏ động rắn)
Đả thảo kinh xà quỷ dọa ma
Cần măng mượn gió chính hay tà?
Ngụy Diên mạo hiểm đi đường khó
Cát Lượng cầu toàn lối dễ qua
Đả hổ đe ruồi run rẩy đấy
Rung cây dọa khỉ sợ thôi mà
Khi xưa đúc kết nay thành kế
Đả thảo kinh xà quỷ dọa ma
Kế thứ 14
TÁ THI HOÀN HỒN
(Mượn xác qui hồn)
Mượn xác qui hồn kế hiểm nguy
Mồm này dạ nọ khó so bì
Bên Tào đúng đắn do Hội Ngải
Phía Bị sai lầm bởi Khương Duy
Thất bại bao lần lòng vẫn nhớ
Thành công mấy bận dạ còn ghi
Mang voi cõng rắn nên hay chớ
Mượn xác qui hồn kế hiểm nguy
Kế thứ 15
ĐIỆU HỔ LY SƠN
(Dụ hổ rời núi)
Điệu hổ ly sơn sách lược ban
Hùm thiêng xuống núi khó làm càn
Mưu sâu dụ hổ khôn Dực Đức
Kế hiểm ly sơn dại Nghiêm Nhan
Núi hẻm chui vào không thể trốn
Hang sâu ẩn nấp chẳng an toàn
Khôn ngu thắng bại do bày kế
Điệu hổ ly sơn sách lược ban
Kế thứ 16
DỤC CẦM CỐ TÚNG
(Muốn bắt phải thả)
Dục cầm cố túng quá mưu mô
Săn sắt thả ra bắt cá rô
Mạnh Hoạch bao lần theo lại phản
Hầu Gia mấy bận thả rồi vồ
Im hơi lặng tiếng khi đơn lẻ
Nước đục buông cần lúc thế cô
Muốn được thì cho đi trước đã
Dục cầm cố túng quá mưu mô
Kế thứ 17
PHAO CHUYÊN DẪN NGỌC
(Tung gạch hứng ngọc)
Phao chuyên dẫn ngọc hứng tung nào
Điển cố đời Đường đã viết sao?
Họ Triệu ngôn hay không giấu nổi
Nhà Thường ngữ kém biết khơi mào(*)
Trồng cây hái quả như thế cả
Vốn ít lời nhiều giống biết bao
Ngẫm thấy đời người câu nhân quả
Phao chuyên dẫn ngọc hứng tung nào
Kế thứ 18
CẦM TẶC CẦM VƯƠNG
(Dẹp giặc phải bắt chúa giặc)
Cầm tặc cầm vương kế thuở xưa
Xoay vần thế sự thắng và thua
Phù Sai háo sắc suy vong đón
Câu Tiễn báo thù phục quốc đưa
Thuở trước còn lưu câu bán chúa
Ngày sau vẫn kể chuyện buôn vua
Cầm đầu đứng cuối trong gang tấc
Cầm tặc cầm vương kế thuở xưa
Mời bạn xem tiếp phần cập nhật những Kế tiếp theo trong chủ đề 36 kế trong binh pháp Tôn Tử (Đường thi) trên kyuc.net..
Kế thứ 19
PHỦ ĐỂ TRỪU TÂN
(Rút củi đáy nồi)
Phủ để trừu tân kế tuyệt cao
Đáy nồi bớt lửa nước thôi trào
Liễu Thăng vội vã đưa binh viện
Lê Lợi âm thầm vận kế sâu
Phía nọ vô hình như biển lớn
Bên này hữu ảnh tựa ngàn sao
Khi trồi lúc sụt nên lựa tính
Phủ để trừu tân kế tuyệt cao
Kế thứ 20
HỖN THỦY MẠC NGƯ
(Đục nước bắt cá)
Hỗn thủy mạc ngư vạn kiếp sầu
Là khi lựa nước đục buông câu
Bên Tần tướng sĩ chưa an định
Phía Tấn vua tôi đánh phủ đầu
Tướng mạnh nhiều khi ôm thất bại
Binh hùng lắm lúc chuốc thua đau
Đồ rằng vận dụng không linh hoạt
Hỗn thủy mạc ngư vạn kiếp sầu
Kế thứ 21
KIM THIỀN THOÁT XÁC
(Ve sầu lột xác)
Kim thiền thoát xác tháo thân thôi
Mạnh Đức thời Tam quốc dụng rồi
Quăng áo vì thua khi kết cuộc
Cắt râu bởi bại lúc tan hồi
Đổi dạng cầu mong tôi hóa nó
Thay hình ước vọng nó thành tôi
Ngàn năm điển cố lưu hậu thế
Kim thiền thoát xác tháo thân thôi
Kế thứ 22
QUAN MÔN TRÓC TẶC
(Đóng cửa bắt giặc)
Quan môn tróc tặc thế điêu tàn
Đóng cửa dồn thù lúc cuộc tan
Chặn hẻm Bàng Quyên đưa lính chạy
Ngăn đường Tôn Tẫn đón quân dàn
Hùm thiêng thất thế ra mèo mướp
Thỏ đế đăng cơ hóa báo hoang
Gọi giặc hay vua do thế cuộc
Đêm ngày đã rõ khỏi cần bàn
Kế thứ 23
VIỄN GIAO CẬN CÔNG
(Xa hòa gần chiến)
Xa hòa gần chiến có và không
Doanh Chính nhà Tần kế đã lồng
Cách ngõ bang giao không chủ chiến
Gần nhà vũ lực chẳng từ công
Chân trời góc biển xa không tiến
Hàng xóm láng giềng giáp phải xông
Chiếm được xa nhà thành sát vách
Nơi hòa chốn chiến nhớ nhìn trông
Kế thứ 24
GIẢ ĐỒ PHẠT QUẮC
(Mượn đường diệt Quắc)
Giả đồ phạt Quắc lộ thông môn
Tuân Tức bày mưu tặng ngọc chôn
Phía Tấn cho tiền khôn giả dại
Bên Ngu nhận bạc dại vì khôn
Nhà tan bách tính than làng xã
Nước mất dân tình khóc xóm thôn
Kế hiểm mưu sâu muôn kiếp nhắc
Giả đồ phạt Quắc lộ thông môn
KẾ THỨ 25
THÂU LƯƠNG HOÁN TRỤ
(Lấy rường đổi cột)
Thâu lương hoán trụ kế là đây
Hoán đổi quay vòng lại hóa hay
Câu Tiễn hai đường nuôi chí lớn
Phù Sai một hướng chẳng đổi thay
Thay kèo chịu đựng ôm trong dạ
Đổi cột âm thầm nắm trong tay
Sách lược ngày nay còn áp dụng
Thâu lương hoán trụ kế là đây
KẾ THỨ 26
CHỈ TANG MẠ HÒE
(Chỉ cây dâu mắng cây hòe)
Dâu nhìn hòe mắng đích là dâu
Muốn nọ làm kia tạo dãi dầu
Tào Tháo lập mưu nhằm đổ tội
Họ Vương trúng kế ắt bay đầu
Nhìn mèo chửi chó là như vậy
Mượn gió bẻ măng có khác đâu
Mục đích là do người bóp nặn
Người vui kẻ dính nỗi cơ cầu.
KẾ THỨ 27
GIẢ SI BẤT ĐIÊN
(Giả ngu không điên)
Ngu vờ khôn thật mấy ai hay
Nhà Tống ngày xưa dụng kế này
Địch Tướng bày mưu vờ sợ hãi
Trí Cao trúng kế bị thua ngay
Cưa sừng lúc dối trâu thành nghé
Cạo tóc khi gian mặn hóa chay
Ngẫm nghĩ sự đời gian dối vậy
Ngu vờ khôn thật mấy ai hay
KẾ THỨ 28
THƯỢNG ỐC TRỪU THÊ
(Lên lầu rút thang)
Thượng ốc trừu thê ấy kế tà
Lòng gian kế dối mới sinh ra
Qua cầu rút ván cùng như vậy
Đổi trắng thay đen cũng thế mà
Bởi lẽ thay lòng thành quỷ dữ
Vì rằng đổi dạ hóa yêu ma
Người ngay kế độc thì nên tránh
Thượng ốc trừu thê ấy kế tà
KẾ THỨ 29
THỤ THƯỢNG KHAI HOA
( Trên cây hoa nở)
Thụ thượng khai hoa kế hiểm gian
Mây mù sương phủ kín giang san
Bàng Quyên rối mắt bên Yên hợp
Tôn Tẫn hỏa mù phía Ngụy tan
Lắm lúc rơi sầu mong đất tặng
Đôi khi nhỏ lệ ước trời ban
Ngày nay thuở trước ai không đặng
Thực thực hư hư trước nhãn quan
KẾ THỨ 30
PHẢN KHÁCH VI CHỦ
(Từ khách thành chủ)
Từ khách dần dần hóa chủ đây
Hòa vai khách chủ mấy ai hay
Hầu Uyên nhẹ dạ mưu chưa tỏ
Pháp Chính thâm sâu kế đã bày
Thuở trước mưu ma ôm đáy dạ
Ngày sau chước quỷ nắm trong tay
Lòng lang dạ thú quen hay lạ
Mãi mãi tạc ghi kế hiểm này
KẾ THỨ 31
MỸ NHÂN KẾ
Sắc đẹp khuynh thành chớ dấn thân
Anh hùng đắm đuối khổ muôn dân
Đát Kỷ khi xưa vua Trụ thích
Tây Thi thuở ấy Phù Sai cần
Vong gia cũng bởi ham tửu sắc
Bại quốc là vì đắm mỹ nhân
Vạn mã thiên binh thua tuyệt thế
Sắc đẹp khuynh thành chớ dấn thân
KẾ THỨ 31
MỸ NHÂN KẾ
Sắc đẹp khuynh thành chớ dấn thân
Anh hùng đắm đuối khổ muôn dân
Đát Kỷ khi xưa vua Trụ thích
Tây Thi thuở ấy Phù Sai cần
Vong gia cũng bởi ham tửu sắc
Bại quốc là vì đắm mỹ nhân
Vạn mã thiên binh thua tuyệt thế
Sắc đẹp khuynh thành chớ dấn thân
KẾ THỨ 32
KHÔNG THÀNH KẾ
Không thành kế ấy tạo nghi âm
Khác lạ vì thăng bỗng hóa trầm
Mã Ý thừa quân không tướng tiến
Hầu Gia thiếu lính giả binh cầm
Đa nghi đánh mất bao cơ hội
Quyết đoán thu về cái vững tâm
Lấy thắng từ thua luôn ảo diệu
Không thành kế ấy tạo nghi âm
KẾ THỨ 33
PHẢN GIÁN KẾ
Gián điệp trong lòng địch hóa ta
Khôn ngoan lợi dụng lại thôi mà
Chu Du biết trước ma thành bụt
Tưởng Cán không tày bụt hóa ma
Lúc gửi mơ hồ tà thắng chính
Khi thu ảo tưởng chính thua tà
Hai mang phản gián đều như thế
Đúng đắn sai lầm kết sẽ ra
KẾ THỨ 34
KHỔ NHỤC KẾ
Khổ nhục thân ta tự hại ta
Phong lưu lại chuốc lấy phong ba
Nuôi hùm Câu Tiễn đeo nợ nước
Bắt cọp Phù Sai mắc thù nhà
Góc bể căm hờn ôm bão táp
Chân trời uất hận chuốc mưa sa
Vì đâu phải nhuốm đời dâu bể
Khổ nhục thân ta tự hại ta
KẾ THỨ 35
LIÊN HOÀN KẾ
Liên hoàn kế nối kế cùng nhau
Kế trước vừa dùng lại kế sau
Lã Bố ôm thù muôn kiếp giận
Điêu Thuyền tạc hận vạn đời sầu
Dây truyền phản ứng như núi chất
Kết xích vòng tròn tựa biển sâu
Sách lược lưu truyền cho hậu thế
Liên hoàn kế nối kế cùng nhau
KẾ THỨ 36
TẨU VI THƯỢNG SÁCH
(Trốn là thượng sách)
Thượng sách là chuồn kế đã bày
Trong ba sáu chước, chước này hay
Khi thua phải nhớ tìm đường thoát
Lúc bại đừng quên kiếm lối bay
Khắc cốt trời cao không nản chí
Ghi tâm đất rộng chớ bó tay
Năm châu bốn bể muôn đời thế
Mãi mãi còn mang kế sách này